– Als de ingreep voor de eerste loopsheid, op 4-6 maanden leeftijd, wordt uitgevoerd is de kans op de ontwikkeling van melkkliertumoren enorm verkleind, de kans op het ontwikkelen van incontinentie wordt bij vroegtijdige sterilisatie echter wel verhoogd.
Melkkliertumoren komen tot ontwikkeling bij 25% van de teven die 4x of vaker loops zijn geweest.
Zij krijgen op oudere leeftijd vaak meerdere tumoren waardoor grote chirurgische ingrepen noodzakelijk zijn. Ook indien eigenaren goed opletten komt ingrijpen soms te laat en kunnen honden hieraan overlijden. Indien de eierstokken voor de 1e loopsheid worden verwijderd is de kans op melkkliertumoren kleiner dan 1%. Na de 1e loopsheid is deze kans al gestegen tot ca. 7%.
Door een paar loopsheden met sterilisatie te wachten gooit u dus het belangrijkste voordeel weg!
– Suikerziekte bij de hond komt vrijwel uitsluitend voor bij oudere teven direct na de loopsheid.
De niet drachtige teven produceren namelijk ook langdurig zwangerschapshormoon, Progesteron.
Dit progesteron leidt tot groeihormoonproductie in de melkklieren en dit maakt het lichaam ongevoelig voor insuline. Hierdoor kan suikerziekte ontstaan.
– Baarmoederontsteking/pyometra komt vrijwel uitsluitend na de loopsheid voor bij oudere teven.
Herhaalde hormoon cycli geven een blijvende verandering in het baarmoederslijmvlies die we CEH (Cysteuze Endometrium Hyperplasie) noemen. Hierbij ontstaat een verdikt slijmvlies met vele cysten erin. Dit maakt de baarmoeder gevoelig voor infectie. Deze infectie treedt vrijwel altijd aansluitend aan de loopsheid op omdat dan de baarmoedermond opengaat. Indien dit optreedt is verwijdering van baarmoeder met eierstokken de enig juiste therapie.
– Sommige honden ontwikkelen steeds ca. 1-2 maanden na de loopsheid schijnzwangerschap.
Dit leidt tot ongewenst gedrag, namelijk piepen, onrust, graafgedrag, slepen met knuffels en melkklierzwelling. Na sterilisatie komt dit probleem niet meer voor.
– Sommige honden worden sloom/inactiever van de loopsheden.
Eigenlijk is dit een normaal verschijnsel: niet gedekte wolventeefjes helpen in de natuur de pups van de dominantere teefjes groot te brengen.
– Verder is het een voordeel voor de hond niet 2 maal per jaar 3 weken aan de lijn te hoeven ter voorkoming van weglopen en ongewenste dekking.
Nadelen van sterilisatie bij de teef
– De kans op incontinentie is na de ingreep verhoogd. Honden produceren na de ingreep geen oestrogenen (en progesteron) meer doordat de eierstokken verwijderd worden. Door afwezigheid van oestrogenen wordt de sluitspier bij alle teven slapper. Bij een klein percentage honden leidt dit tot incontinentie.
Risicorassen zijn met name grote rassen zoals de Boxer, Dobermann, Old English Sheepdog, Weimaraner, Riesenschnauzer, Bouvier en Ierse Setter. Ook de Dwergpoedel heeft een verhoogd risico. Door aanwezigheid van de staart, bij de voorheen gecoupeerde rassen, is het risico wel kleiner geworden (het bleek nl. dat honden met gecoupeerde staart, statistisch vaker incontinentie vertoonden). Bij de risicorassen kan wel 10% van de honden incontinent worden na de sterilisatie. Indien de hond incontinent wordt is dit meestal goed behandelbaar met medicijnen die dan wel levenslang moeten worden gegeven.
– De kans op overgewicht neemt toe. Het is zinvol om gesteriliseerde honden bewust minder te voeren of ander voer (met lagere energie-inhoud) te geven om overgewicht te voorkomen. Er is ook aangepast voer verkrijgbaar speciaal voor gesteriliseerde honden, vaak onder de naam “neutered dogs”.
– Langharige honden krijgen vaak een pluiziger doffere beharing. Bij Ierse Setters, Engelse Cocker Spaniels en Langharige Dashonden is dit geen fraai gezicht. Voor de hond is dit uiteraard geen (medisch) probleem.
– Sommige teven worden na de ingreep wat feller/scherper van karakter.
– De hond moet een chirurgische ingreep ondergaan hetgeen natuurlijk niet leuk is. Het operatierisico is heel erg klein maar nooit helemaal nul.
Sterilisatie: traditioneel versus laparoscopisch
Bij het steriliseren van een teef wordt er een snee gemaakt in het midden van de buik (de navel). De eierstokken worden opgezocht, onderbonden en verwijderd. De baarmoeder wordt gecontroleerd en indien er geen afwijkingen worden gevonden, niet verwijderd. Dit is namelijk extra belastend voor de teef en niet noodzakelijk als er geen afwijkingen waarneembaar zijn. De buik wordt (bij ons) in 3 lagen gehecht, zodanig dat u en de hond geen hechtingen aan de buitenkant waarnemen (onderhuidse of subdermale hechtingen) en de hond geen kraag of romper op hoeft na de operatie. Er wordt gewerkt met moderne, oplosbare hechtmaterialen (Vicryl) en onder steriele en veilige omstandigheden. De pijnstilling is optimaal, tijdens maar ook na de operatie. Tegenwoordig is ook sterilisatie via laparoscopische chirurgie of de zgn. kijkoperatie mogelijk. Er worden hierbij drie sneden gemaakt, één in de buik bij de navel en twee in de flanken, daarna wordt de buikholte opgeblazen met koolzuurgas, de eierstokken worden vervolgens via de twee sneden in de flanken verwijderd.
Uitgebreid onderzoek van o.a. Dr. Nickel uit Duitsland heeft uitgewezen dat er nauwelijks voordelen te benoemen zijn wanneer je de laparoscopische ingreep vergelijkt met de traditionele wijze zoals hierboven beschreven. De verschillen die besproken worden in zijn studie hebben met name te maken met pijnstilling voor en na de operatie. Met goede pijnstilling, zijn er geen aanwijsbare verschillen en weegt het kostenverhogend aspect (ca. € 100 extra, bij sommige praktijken bijna € 200 extra) niet op tegen de verschillen. Qua chirurgie tijd levert laparoscopie geen verkorting op ten opzichte van de traditionele ingreep, integendeel blijkt uit vele studies dat de chirurgie tijd zelfs langer is, uiteraard mede afhankelijk van de kundigheid en ervaring van de chirurg. Bij sterilisatie via laparoscopie is er tijdens de operatie zelfs meer narcose/pijnstilling nodig omdat de ingreep pijnlijker is o.a. door het opblazen van de buik met koolzuurgas.
Ook worden er bij laparoscopische sterilisatie maar liefst drie sneetjes gemaakt en bij de “traditionele” sterilisatie maar één.
Wij hebben de traditionele sterilisatietechniek verfijnd: de baarmoeder en eierstokken worden via één zeer kleine snee “opgevist” met een stomp haakje (dit haakje is vele malen dunner/kleiner dan de buis van een laparoscoop), onderbonden en verwijderd, in bijna alle gevallen hoeft er geen vinger of hand in de buik, het trauma dat veroorzaakt wordt is hierdoor zeer minimaal en ook kan de snee zeer klein gehouden worden (alleen het haakje en de baarmoeder/eierstokken hoeven tenslotte door de opening), afhankelijk van de grootte van de hond 2-4 cm. Na dicht hechten van de buikspier word de huid subdermaal (onderhuids) dicht gehecht, er is hierdoor geen hechtmateriaal te zien en de hond hoeft geen kraag op omdat zij nauwelijks last/jeuk heeft van de operatiewond (en geen hechtingen los kan bijten).
Het voordeel van laparoscopische op “traditionele” sterilisatie, zijnde de weinig traumatiserende techniek en kleine operatiewond, wordt door deze zeer elegante “traditionele” techniek eigenlijk volledig teniet gedaan, en dat tegen een kostenvoordeel van € 100-200.
Conclusie
Concluderend, heeft uw hond na sterilisatie:
– veel minder kans op tumoren
– geen kans meer op baarmoederontsteking/pyometra
– een verwaarloosbare kans op (hormonaal veroorzaakte) suikerziekte
– een verhoogde kans op incontinentie (vrnl. grotere hondenrassen), overgewicht en een wat pluiziger vacht.
Wilt u geen nest met uw teefje fokken dan lijkt sterilisatie een keuze in het belang van de hond.
Het beste tijdstip voor sterilisatie is midden tussen 2 loopsheden in omdat de baarmoeder en eierstokken dan het minst doorbloed zijn, d.w.z. ca. 2 maanden na het einde van de loopsheid.
Het tegenwoordig gangbare advies t.a.v. de meest geschikte leeftijd voor sterilisatie is na de eerste loopsheid. Indien u uw teef wilt laten steriliseren voor de eerste loopsheid verzoeken wij u een afspraak te maken op 4-6 maanden ouderdom, de eerste loopsheid treedt nl. op 7-12 maanden ouderdom op.
Beste leeftijd voor sterilisatie van uw hond